Vol verwachting en ambitie zat ik daar, op donderdag 25 september, op het grote podium tijdens het event IT Innovation Day in Amersfoort. Een paar honderd ogen keken me aan vanuit de zaal terwijl een specialist de nfc-chip in mijn hand injecteerde. De beelden gingen de wereld over, en gedurende een aantal dagen werd ik geleefd, opgejaagd zelfs, door media uit binnen- en buitenland.
Kijk hier terug naar dat heroïsche moment:
Vol verwachting, omdat ik grootste en wilde plannen had. Gratis reizen met het OV door een hack op de chip, of het kunnen infecteren van smartphones met slechts een aanraking van mijn hand. De toenmalige minister van Veiligheid en Justitie wilde ik op die manier wel eens pownen. En, ook zoiets, zou ik ongestoord door de alarmpoortjes op Schiphol kunnen zonder dat er allerlei toeters en bellen af zouden gaan?
Om met dat laatste te beginnen: niks aan de hand. Binnen Europa, of in de Verenigde Staten, geen alarmbellen. Ik kon reizen wat ik wilde, de chip bleef onopgemerkt voor zowel het menselijke ook als de digitale snuffelaars.
Waarom eigenlijk zo'n chip?
Laat ik eerst nog even onderstrepen waarom ik de chip in mijn hand heb laten zetten. Twee redenen: ik wilde kijken in hoeverre een dergelijke chip mijn privacy kon aantasten, en daarnaast was ik benieuwd welke toepassingen met zo'n chip in je lichaam nu werkelijk handiger uit te voeren zijn dan via bestaande technologische oplossingen.
Dat hield vooraf al in dat ik me niet ging storten in elk wild idee, zonder dat ik daar nut en noodzaak van inzag. Dat soort experimenten liet ik over aan anderen, en die leven zich daar helemaal in uit. Kijk daarvoor eens op de webpagina's van Permanent Beta, of hun Facebook-pagina. Permanent Beta is een losvaste groep mensen in Nederland die graag stoeien met de combinatie technologie en dagelijks leven, de biohackers.
Een aantal van de deelnemers van Permanent Beta experimenteert met nfc-chips in hun lichaam. Zo is er iemand die zijn autodeuren kan openen met de chip. Op zich aardig, maar je auto uitlenen is er niet meer bij. En wat te denken als je kinderen staan te wachten bij de auto terwijl het regent en jij nog 100 meter verder staat? Handiger is dan het op afstand openen van de deuren om de kinderen een droog plekje te bieden.
Handig, maar niet goed uitvoerbaar
Zo zijn er meer mogelijkheden die op het eerste gezicht handig lijken, maar eigenlijk niet beschikbaar zijn. Betalen bijvoorbeeld. Dat kan met een nfc-chip, zo bewijzen de banken en telefoonmakers tegenwoordig. Meer dan 10 jaar geleden experimenteerde de Baja Beach Club in Rotterdam al met betalen via RFID-chips die onder de huid waren geplaatst. Al ging dat nogal via een omweg. Lastiger is de eigen chip daarvoor klaar te maken, daar is medewerking voor nodig van de betaaldienst, dus of het voldoen aan een bankenstandaard of van Apple Pay. Het ligt niet voor de hand dat die standaarden los beschikbaar komen.
Lees verder: Wat heeft het experiment wél opgeleverd?
Diezelfde beschikbaarheid voor communicatie met achterliggende technologie (de nfc-chip is verder een dom ding, er moet een bepaalde id op gezet worden om het uitlezende apparaat duidelijk te maken wie je bent en wat je wilt) speelt ook parten in het openbaar vervoer. Daarnaast speelt hier ook nog wel een praktisch bezwaar. Bij controle door de conducteur is het overgeven van het pasje simpel, zelfs op wat afstand. Als je je helemaal over anderen heen moet buigen om je hand te laten "uitlezen" door de conducteur, kan dat wat lastiger zijn.
Je telefoon ontgrendelen
Een andere reden om de chip te gebruiken is voor het ontgrendelen van je telefoon. Via diverse app-stores zijn programma's te downloaden op je telefoon die een dergelijke functie mogelijk maken. Minder handig is dat je daarvoor dus altijd je telefoon in die gechipte hand moet hebben om hem te ontgrendelen. Daarnaast zijn er genoeg alternatieven.
Enfin, voor veel simpele toepassingen als toegang tot kantoren en woningen is de chip in een lichaam net zo makkelijk te gebruiken als een chip op een kaart. Behalve dan dat de kaart wat flexibeler in het gebruik is, wat betreft uitlenen als nodig. Maar nog steeds geldt: daar was ik niet naar op zoek. Het ging er in mijn speurtocht immers om toepassingen te vinden waarbij het hebben van een chip in je lichaam juist te prefereren is boven een chip op bijvoorbeeld een kaart.
Hacken van andermans telefoon
En daar gaat het toch wat tegenvallen. Ja, je kan een smartphone hacken met de juiste data op de chip, maar dat vergt wel enige handigheid en je hebt daarin toch wat actie van de smartphone-eigenaar nodig. Dus niet erg voor de hand liggend. Ik werd in het najaar van 2014 al benaderd via een tussenpersoon van een beveiligingsmaatschappij om zo'n hack eens uit te proberen, maar vanwege diverse (juridische en technische) complicaties bloedde dat uiteindelijk dood.
Een ander ict-beveiligingsbedrijf, Kaspersky, maakte begin dit jaar bekend dat het met een Zweedse biohackingorganisatie wilde experimenteren met een chip in het lichaam. Ik heb toen contact gezocht met Kaspersky, maar daaruit bleek dat het bedrijf nog niet helemaal wist wat het zou kunnen opbrengen.
Wat heeft het opgeleverd?
Heeft dit jaar me teleurgesteld, heb ik de mogelijkheden overschat? Ja en nee. Ja, omdat is gebleken dat niet alles wat je ermee kan doen, ook handig is om te doen. Ja, omdat blijkt dat het bedenken van nieuwe toepassingen aan de hand van een nieuwe "drager" moeilijk is. Wat je met een nfc-chip op een kaart kan, kan je natuurlijk ook met een nfc-chip in je lichaam, maar daar houdt het wel bij op. Iets nieuws? Nee.
Toch was het een goed jaar, omdat het duidelijk is geworden dat de technologische vooruitgang eigenlijk helemaal nog niet zo snel gaat als we soms wel denken. Het duurt jaren voordat nieuwe technologie ook daadwerkelijk bruikbaar is, simpelweg omdat er eerst moet worden gezocht naar urgentie: waarom doe je de dingen zoals je die doet. Nog steeds is de mens de baas, en die zoekt naar de meest simpele manier om de dingen te doen die hij dagelijks doet.
Reageer
Preview