Lezer Dick Verweij heeft de onderwijshandschoen opgepakt en leert basisschoolleerlingen programmeren. Hij was vooral benieuwd of een "doodnormale doorsnee" achtste groep daar wel klaar en ontvankelijk voor was. Hij vertelt hier over zijn speurtocht en ervaringen.
Enthousiast gemaakt door een collega, die een boeiende presentatie gaf over "the hour of code" (een initiatief waarbij basisschoolkinderen kennismaken met programmeren), wilde ik ook wel eens voor de klas de edele kunst van het programmeren uitleggen. Niet voor een speciale klas, masterklas of plusklas... nee voor een gewone groep 8 zonder allerlei predicaten. Een gewone doorsnede van de samenleving dus. Heeft iedereen affiniteit met programmeren of is dit alleen weggelegd voor de echte slimmeriken?
De speurtocht naar een geschikte basisschool was eigenlijk niet zo moeilijk. Als je zelf kinderen hebt ligt de keuze voor de hand en de oude basisschool van mijn middelste voldeed dan ook prima. Als montessorischool heeft die misschien een ietwat andere samenstelling dan een 'normale' basisschool, maar kinderen verlaten deze school ook in allerlei richtingen, vmbo, mavo, havo en vwo. De leerkracht had er dan ook meteen oren naar, te meer omdat hij ook de interne automatisering voor de school verzorgde. Een afspraak was dan ook snel gemaakt, ik kon in mijn vrije tijd een middagje les geven in programmeren.
Met behulp van The Hour of Code
Ik zou niet zomaar out of the blue beginnen. Nee, ik zou dit doen met behulp van de moedersite van het "the hour of code"-initiatief: code.org. Gesteund door enkele CEO's van hedendaagse softwaregiganten in de persoon van Bill Gates van Microsoft en Mark Zuckerberg van Facebook. Niet de minsten dus. Wel allemaal Amerikanen. Waar blijft Europa met dit soort initiatieven? Zou programmeren net zo hoog op de agenda staan voor Rutte als voor president Obama? Anyway, dat is voer voor een ander stukje.
Op de betreffende site kan je kiezen uit allerlei, voor kinderen aantrekkelijke, opdrachtjes en puzzels. De opdrachten variëren van het besturen van een Angry Bird door een doolhof tot het programmeren van het spelletje Flappy Bird. Code plaats je, gewoon in je webbrowser, door visueel blokjes onder elkaar te slepen en met elkaar te verbinden. In de blokjes staat dan de taak die één zo'n blokje op zich neemt. Blokjes kunnen ook andere blokjes bevatten en afhankelijk van bepaalde voorwaarden kunnen die blokjes ook weer worden aangeroepen.
"Blockly" zoals deze manier van visueel programmeren heet, begon enkele jaren geleden bij Google als vervanging voor een eerdere visuele programmeeromgeving. Geheel gemaakt in SVG en javascript is het nagenoeg platformonafhankelijk en mede door de visuele aantrekkelijkheid werd het snel geadopteerd als manier om programmeerproblemen eenvoudig vorm te geven. En op te lossen uiteraard.
Volgende pagina: Op naar de school!
Genoeg geleuterd, op naar de school! Zou de huidige mobieltjesjeugd er iets van snappen? Terwijl je in mijn jeugd blij was dat je bij de V&D wat mocht hacken op een ZX-spectrum, de huidige basisschoolverlaters lopen met complete minicomputers op zak. Tja, vergeleken met een ZX-spectrum is een iPhone een supercomputer. Zou er verschil tussen de kinderen zijn? Komt iedereen er uit?
Hoewel de lessen en voorbeelden ook in het Nederlands waren, kwamen de kinderen er ook prima uit met de Engelse uitleg. So far geen probleem dus. Ja ik hou er van om zo nu en dan wat Engelse termen te gebruiken. Niet om de taalpuristen te stangen, maar gewoon omdat de jeugd daar ook geen enkele problemen mee heeft! Taal is moving, you know! :-) En ja: OMG is spreektaal onder deze achtstegroepers..
Iedereen kwam vlot mee. Ook degenen waarvan de leerkracht het niet verwachtte blijken onverwachte talenten voor problem-solving te hebben. Probleemoplossen is echt een belangrijke factor hierbij, want de opdrachten draaien niet alleen om het vinden van een oplossing, de gevonden oplossing moet ook nog optimaal zijn! Zo kan je bijvoorbeeld vijf keer een bepaalde opdracht achter elkaar plaatsen of je kan een lus programmeren die een bepaalde opdracht vijf keer uitvoert. De website vraagt je dan ook de beste oplossing te geven voordat je verder mag.
Met de opdrachten krijgen de kinderen spelenderwijs de concepten van programmeren uitgelegd. Sommige kinderen zijn sneller klaar dan anderen en die laat ik dan wat andere opdrachten doen. Iedereen vindt het leuk en bijna elke leerling komt er ook zelfstandig uit. Ik hoef nauwelijks echt dingen uit te leggen... Dit programmeren is leuk voor iedereen, niet alleen voor de wannabee nerds maar ook de giechelmeiden en de stoere jongens hebben geen probleem om dit te volgen!
Is dit nu echt programmeren? Of is dit meer een nieuwe vorm van puzzelen? Net als bij autorijden kan bijna iedereen gasgeven, sturen en schakelen. Maar het is veel lastiger om je motor af te stellen, de remschijven te vervangen en nieuwe bougies te plaatsen. Bij echte ICT-vraagstukken gaat de meeste programmeertijd zitten in het correct koppelen van onafhankelijke (vaak lecacy) onderdelen en zo snel en correct mogelijk ophalen van de relevante data waar de gebruiker om vraagt.
De hedendaagse programmeur hoeft geen volledige kennis van alles te hebben, hij (of zij) moet alleen goed weten om te gaan met de diverse softwarebibliotheken om deze tot het volle potentieel te kunnen benutten. Vaak gaat de communicatie niet helemaal volgens de afspraak en moeten er trucs gevonden worden. Het is dan ook vooral doorzetten in de ICT. Of volgens de beroemde woorden: succes is 10 procent inspiratie en 90 procent transpiratie. Dit geldt dus ook voor de softwarebranche.
Volgende pagina: Patronen herkennen
Patroon herkennen is de basis
Programmeren draait er om de bepaalde patronen voor een bepaald probleemgebied snel te herkennen en te vertalen naar voor een computer begrijpelijke opdrachten. En dat patroon herkennen, dat is nu precies waar deze simpele opdrachten mee beginnen. Herken een patroon, en optimaliseer met vallen en opstaan.
Doorzettingsvermogen is in mijn ogen dan ook het sleutelwoord voor de echte programmeur. En daar haken (helaas) de stoere jongens en de giechelmeiden af. Zo liet een, ietwat nerdy, leerling mij ook zijn eigen spelletje zien. Wetende dat hij er al dagen aan had besteed was het echt nog een heel simpel spelletje. Iets wat niet door de keuring van Apple zou heen komen. Toch getuigde het van echt doorzettingsvermogen om een werkend level te maken. Ik weet hoeveel tijd er gaat zitten in een werkende game.
In ieder geval was deze programmeermiddag een succes en iedereen kon na afloop ook trots het certificaat omhoog houden! In mijn ogen kan iedereen prima de "hour of code" volbrengen. Als je affiniteit met computers en software hebt dan is dit een prima begin! In de klas was het tijd voor een slotwoord en eindconclusie: Overal zit programmeer-code, code is belangrijk! En daarom is het slim om daar al vroeg mee te beginnen. Tot slot en tot hilariteit van de klas liet ik nog even zien hoe je met F12 de code van de webpagina van school kon bekijken en aanpassen (niet permanent natuurlijk). Misschien leuk voor een volgende onderwerp... "Hoe moeilijk is hacken?"
Kinderen kunnen zeker leren programmeren. Ze vinden het zelf onwijs leuk. Ik ben leerkracht in groep 6 en leer kinderen programmeren in scratch. Ik heb wat online lessengemaakt [Link]. Ik zie dat de kinderen een hele andere houding krijgen t.o.v. Ict. Ipv iets waar je je naar moet schikken leren ze dat ze ict als middel kunnen gebruiken om hun eigen ideeën te Verwezelijken. Ict partners gezocht in regio Alkmaar Castricum.
"....Waar blijft Europa met dit soort initiatieven? Zou programmeren net zo hoog op de agenda staan voor Rutte als voor president Obama?..."
Al twee jaar in een rij zorgt Mediawijsheid.net /kennisnet voor een CODE UUR op de basisscholen in het najaar ([Link]). Allerlei instanties schieten uit de grond om code applicaties voor kinderen en jong volwassenen spelenderwijs aan te leren. Ik geef les in o.a. programmeren voor groep 3 t/m 8. Het lijkt puzzelen maar ze leren o.a. schematisch denken, algoritmen herkennen. Als dat alles in een leuk UI (=USer Interface) is gegoten, heb je een geweldig tool voor 21ste eeuwse vaardigheid. Met het onderwerp "Wat heb je nodig voor onderwijs in 2032" is Staatsecretaris Sander Dekker ook vollop mee bezig ook programmeren staat hoog op zijn agenda! (zie website onderwijs2032.nl) Dus wij zijn druk bezig hoor ;-)
"De hedendaagse programmeur hoeft geen volledige kennis van alles te hebben, hij (of zij) moet alleen goed weten om te gaan met de diverse softwarebibliotheken om deze tot het volle potentieel te kunnen benutten."
Schoolkinderen mogen dan best slim zijn, maar als bovenstaande waar is, dan kunnen we beter alle computers in de Noordzee dumpen en weer met Ot en Sien de jeugd voor bereiden op het echte leven - dat op de boerderij.
Das nog niet eens zo'n slecht idee. Zolang er nog HBO studenten zijn die denken dat aardappelen in de winter uit de kas komen (ik durf ze niet eens te vragen waar ze denken dat melk vandaan komt).
Ja, dat kan. In de jaren '80 ben ik als drieturf mijn IT-carriere begonnen in Logo en Commodore Basic om later via 6502- en 68k-assembly door te rollen naar C en meer recentelijk ook C++ en Java. Allemaal hobby overigens, maar het heeft me ontzettend geholpen in mijn vak als IT'er.
Daar kan ik me in herkennen. Als kind begonnen met gwbasic, daarna qbasic en op het mbo c++ en pascal (en daarna nog dephi). Op het hbo overgestapt naar visual basic, Java en php. Nog een tijdje geexperimenteerd/gewerkt met Edge, Cobol, abap en amber. En nu vooral (hobby) python.
Tuurlijk professionals zullen niets met basic doen. Ik moet blockly nog bekijken... Maar vraag mij nu nog af of dit een voordeel is ten opzichte van basic (of anno nu javascript en php). Voordeel van deze talen is mijn inziens toch dat je over de beslissingsstructuren en algebra moet nadenken. Mogelijk ben ik te bevooroordeeld door mijn eigen ervaringen met de klik een programma in elkaar oplossingen die is tot op heden niet heel positief.
Tuurlijk kan dat. Zou mij niets verbazen als een aantal reageerders op dit forum met een basic variant zijn begonnen terwijl ze toen in klas 5 of 6 van de lagere school zaten.
Reageer
Preview