Wat een rotbaan heb je toch!

Iedereen wil bij Google werken en vergeleken daarmee is jouw lousy baantje een verschrikking. Toch is Google helemaal verkeerd bezig.

IT-professionals willen niets liever dan bij Google werken. Het grote voordeel van dit bedrijf is dat de advertentieinkomsten toch wel binnenkomen, onafhankelijk van hoe het bedrijf zijn centen besteedt. Het slechte nieuws is dat dit bij jouw werkgever nooit gaat gebeuren en dat Google ook een keer anders zal moeten werken.

Wat een rotbaan heb je toch!

Iedereen wil bij Google werken en vergeleken daarmee is jouw lousy baantje een verschrikking. Toch is Google helemaal verkeerd bezig.

Toen ik halverwege de jaren '80 naar Silicon Valley kwam om voor een techbedrijf te werken, was dat hetzelfde als nu voor Google werkzaam zijn wat betreft voordeeltjes. ROLM Telecom, een destijds jong telecombedrijf, had een afdeling met de naam 'The Great Place to Work' en werd landelijk geroemd om zijn geweldige werkklimaat.

Dat is ook precies de reden dat ik voor het bedrijf ben gaan werken. Mijn uiteindelijke doel was hoofd te worden van genoemde afdeling, maar voordat dit kon gebeuren kocht IBM het bedrijf over en werd de afdeling geschrapt. Het was voortaan voor iedere manager taak om te zorgen dat het hele bedrijf een geweldige plek om te werken werd. Uiteindelijk stierf deze ambitie een stille dood omdat wanneer het de verantwoordelijkheid van 'iedereen' wordt, niemand meer de focus erop legt. Onder de hoede van IBM veranderde ROLM van een bedrijf dat bijna 1 miljard dollar omzet toucheerde in een firma die moeite moest doen niet kopje onder te gaan. ROLM bestaat nu niet meer, dus je weet wel hoe de acquisitie uiteindelijk heeft uitgepakt.

The place to be

Vandaag de dag is Google de plek waar iedereen wil werken. Er is een reden waarom Google zijn werknemers voordeeltjes kan bieden waar andere bedrijven niet aan kunnen tippen. Toch is het pad dat Google betreedt niet zonder gevaren, die mijns inziens best voorkomen kunnen worden. Google zal dit beleid niet vol kunnen houden.

Aan de basis van Google's mogelijkheid om een geweldige werkplek aan te kunnen bieden ligt een verdienmodel dat op een geldboompje lijkt. Het zorgt ervoor dat een groot gedeelte van de inkomsten gegenereerd wordt door advertenties van derden. De plaatsing hiervan heeft niet zoveel te maken met wat Google zelf doet. Een aantal advertenties wordt gecommuniceerd op telefoons, sommige op Google+ en sommige verschijnen in Google Apps. Als deze diensten morgen uitvallen of Google draait ze de nek om, dan nog verdient het bedrijf vrijwel evenveel aan overige advertenties en maakt het zelfs minder kosten.

Luxe hotels

Het bedrijf doet me denken aan een verhaal over een jongen die we aannamen bij ROLM die een gigantisch trustfonds als bagage meebracht. Toen we hem voor de eerste keer naar New York stuurden, verbleef hij in een luxe suite van het Waldorf Astoria hotel en stuurde hij een declaratie die de CFO tot tranen roerde, en niet van blijheid. Zijn idee hierachter was dat hij altijd in dit hotel verbleef. Toen we hem mededeelden dat hij wij zijn rijke smaak niet konden betalen, lieten we hem wel weten dat hij - als hij de meerprijs zelf zou vergoeden vanuit zijn trustfonds - we het prima zouden vinden dat hij een luxe kamer nam. De meeste van onze werkgevers waren niet in de positie om hetzelfde te kunnen doen, maar aangezien zijn inkomen losstond van zijn baan, kon hij leven als een koning en doen wat hij wilde doen.

Google's positie met zijn losgekoppelde inkomen lijkt hier in zoverre op dat ze reusachtige bedragen kunnen spenderen aan zaken die niet gerelateerd zijn aan de inkomsten van het bedrijf en toch kunnen blijven voldoen aan de verwachtingen van financieel analisten. Toch hebben ze recent niet aan de verwachtingen voldaan en zal ook Google over zijn bedrijfsvoering moeten gaan nadenken.

Het probleem met een werknemersprogramma als Google dat heeft, is dat werknemers het vanzelfsprekend gaan vinden. Dit betekent dat ze op lange termijn niet meer de waarde ervan kunnen inschatten en verwachten dat andere bedrijven die in dezelfde branche als Google zitten dit ook doen en, op lange termijn, van werkgever veranderen. Natuurlijk komt veel personeel gillend op hun schreden terug wanneer ze merken dat het gras minder groen is bij de buren.

Tegenspoed gaat heel veel pijn doen

Daarnaast is het zo, dat wanneer een bedrijf in zwaar weer terecht komt, dat Google ooit gedwongen zal worden het anders te gaan doen. Wat zowel psychologen Maslow en Hertzberg in de jaren '60 in hun studies ontdekten is dat wanneer een bedrijf dit doet, de werknemers massaal in opstand komen en de productiviteit een duikeling maakt. Allereerst heeft jouw bedrijf niet de geldboom die in de tuin van Google groeit. Daarnaast weten ervaren manager dat het niet verstandig is om veel privileges toe te kennen omdat, wanneer je ze weer weghaalt, het negatieve effect groter is dan het positieve effect wat je door het toekennen beoogde.

Persoonlijk denk ik dat het een schande is wanneer ik in gedachte terugga naar de geweldige tijd die ik bij ROLM heb beleefd. Ik ben bang dat de managers bij Google over een tiental jaar met wroeging terugkijken op deze periode. Ik denk echt dat het een goed idee is om meer geweldige werkplekken te creëren, maar daarbij mag de focus van productiviteit niet uit het oog worden verloren.

Uiteindelijk denk ik dat iedereen wel binnen een omgeving als Google zou willen werken, maar dat zoiets voor slechts een enkeling is weggelegd. Ik hoop dat de werknemers van Google dit privilege nooit als vanzelfsprekend gaan beschouwen omdat als de geschiedenis zich herhaalt, dit privilege weer gaat verdwijnen en het gemis ervan als pijnlijk zal worden ervaren.